Ziek door cosmetische ingreep

Kan een werknemer zich ziek melden als hij besluit een cosmetische ingreep te ondergaan of zal hij zijn vakantiedagen moeten opnemen?

Doorbetaling loon

Er is veel discussie over de vraag of een werknemer recht heeft op loon als hij tijdelijk niet kan werken vanwege een cosmetische ingreep. Onder cosmetische of esthetische ingreep worden ingrepen verstaan waarvoor geen directe medische noodzaak bestaat. Werkgevers vinden het onacceptabel als zij moeten opdraaien voor het loon als de werknemer tijdelijk afwezig is vanwege de gevolgen van een cosmetische ingreep.

Uit een aantal rechtelijke uitspraken over de loonbetaling bij cosmetische ingrepen blijkt dat de rechters dit standpunt delen. Zo oordeelde de kantonrechter te Middelburg op 9 juli 2012 dat een werkneemster die een cosmetische ingreep had gepland niet ziek is in de zin van artikel 7: 629 BW. Voor de dagen dat zij vanwege de ingreep afwezig was moest zij haar vakantiedagen opnemen. Als gevolg van de cosmetische ingreep traden bij de werkneemster complicaties op. De kantonrechter oordeelde dat de werkneemster dan wel aanspraak heeft op loon omdat niet van tevoren vaststond dat die complicaties zouden intreden. Als de werkneemster op voorhand zou weten dat er complicaties optreden, dan is er sprake van opzet en hoeft de werkgever geen loon door te betalen.

In 2005 kwam de kantonrechter te Maastricht tot een soortgelijke uitspraak. In deze zaak ging het om een werkneemster die in 2004 met toestemming van de werkgever zes weken onbetaald verlof had opgenomen om, als onderdeel van haar deelname aan het televisieprogramma ‘Make me beautiful’, een aantal cosmetische operaties te ondergaan, waaronder een buikwandplastiek. Aan de werkneemster was meegedeeld dat een periode van zes weken voldoende zou zijn om volledig te herstellen. Na het verstrijken van die periode is één van de littekens gaan ontsteken en heeft de werkneemster zich ziek heeft moeten melden. De werkgever weigerde het loon over deze ziekteperiode te betalen op de grond dat de werkneemster haar arbeidsongeschiktheid opzettelijk en welbewust heeft veroorzaakt. De kantonrechter oordeelde dat niet-voorziene en niet-gewilde gevolgen van die operaties zouden kunnen worden gekwalificeerd als opzettelijk veroorzaak en dan vervalt de plicht tot loonbetaling.

Kritiek op rechtelijke uitspraken over cosmetische ingreep

Er is onder rechtsgeleerden veel kritiek op de uitspraken van de kantonrechter omdat de wet niet goed toegepast.
In artikel 7: 629 BW is bepaald dat bij ziekte de werknemer in ieder geval recht heeft op 70% van het loon. Uit de toelichting op dit wetsartikel blijkt dat onder ziekte wordt verstaan een lichamelijke of psychische toestand die de werknemer verhindert om zijn werk te doen. Het recht op loonbetaling vervalt als de werknemer zijn ziekte opzettelijk heeft veroorzaakt. Uit de uitspraken van de kantonrechter blijkt dat zij het niet redelijk vinden als de werkgever moet opdraaien voor de doorbetaling van het loon als een werknemer tijdelijk verhinderd is te werken omdat hij een cosmetische ingreep laat uitvoeren. Hij is dan opzettelijk ziek.

Raakt de werknemer arbeidsongeschikt doordat er complicaties optreden dan is hij wel ziek omdat het niet zijn opzet was om ziek te worden. Er zijn veel situaties denkbaar waarin de werknemer het verwijt kan worden gemaakt dat hij opzettelijk ziek is geraakt. Denk aan een taxichauffeur die in zijn vrije tijd meedoet aan illegale straatraces of de werknemer die tijdens de wintersport gevaarlijke manoeuvres uithaalt. De kritiek is dat ons wettelijk systeem in Nederland met zich meebrengt dat er ook loon betaald moet worden over perioden van ziekte, aan de oorzaak waarvan de werkgever part noch deel heeft. Dat geldt dan ook voor een cosmetische ingreep. De werkgever kan hooguit besluiten om het loon niet aan te vullen tot 100% zoals de meeste werkgever doen bij ziekte.